Restauratie Grote Kerk Breda

De Grote of Onze Lievevrouwekerk van Breda is gebouwd in de 15e en 16e eeuw in opdracht van de Nassaus. Eeuwenlange invloeden van regen, zon en vorst zorgen ervoor dat de mooie, witte kalksteen waarmee de kerk is gebouwd, behoorlijk is aangetast. 

Nadat rond de eeuwwisseling de kerk weer wind- en waterdicht is gemaakt, zijn nu de ornamenten van de kooromgang aan de buitenkant aan de beurt. Deze restauratie duurt nog tot 2027.  

De Grote Kerk is oorspronkelijk gebouwd met steen uit Belgische kalksteengroeves. Helaas zijn deze ver uitgeput. Gelukkig is er in het Britse Portland nog voldoende kalksteen beschikbaar.

De restauratie wordt uitgevoerd door Monument Vandekerckhove uit het Belgische Zottegem. Een gerenommeerd bedrijf dat ook werkt aan het herstel van de afgebrande Notre Dame in Parijs. 

De werkzaamheden zijn gericht op het vervangen, restaureren en conserveren van de ornamenten aan de kooromgang. Zowel bestaande ornamenten als nieuw gemaakte, worden bewerkt volgens de nieuwste technologie. Zo kunnen ze weer honderden jaren mee. 

Freesmachine
Versleten stenen die tijdens de restauratie worden vervangen, worden eerst met klei nagemaakt in hun oorspronkelijke vorm en daarna in 3D gefotografeerd. Vervolgens freest een robot de basisvorm uit. De finishing touch blijft ambachtelijk mensenwerk. Net als 500 jaar geleden. 

Als de freesmachine zijn werk heeft gedaan, werkt een ambachtelijke beeldhouwer de ornamenten af. Zorgvuldig brengt hij alle details aan. Het ornament krijgt daarmee zijn zogenaamde 'historische slag' wat het karakter aan de steen geeft. 

Het hele proces wordt nauwgezet gemonitord door de restauratiearchitect en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. 

Een noodzakelijk kwaad bij iedere verbouwing of restauratie is een bouwschutting. De Grote Kerk en Blind Walls Gallery maakten van de nood een deugd met het project Kerk Binnenstebuiten. Kunstenaars schilderen panelen voor de bouwschutting waarbij ze zich laten inspireren door het interieur van de Grote Kerk.  

Kunstenaars
Tot nu toe zijn er panelen geschilderd door Zenk One, Maria Piccione, MonkeyBird Crew, Nina Valckhoff, Pink Panther Paints en Frank Stoks (Franky Sticks). In oktober komen er weer nieuwe schilderwerken bij. 

Alsof het allemaal nog niet genoeg is, is ook het monumentale Flentrop orgel in de Grote Kerk hoognodig aan restauratie toe. Onderdelen zijn verduurd, het schilderwerk moet hersteld en door onder meer lekkages aan de kerk in het verleden klinkt het orgel een toon te hoog. Geen probleem wanneer het orgel alleen speelt, maar samen spelen met andere instrumenten is wel een stuk lastiger. De restauratie start eind 2024. 

Nassaukleuren
Het orgel in de Grote Kerk is een samengesteld orgel en dateert uit 1969. Het is een van de grootste kerkorgels van ons land en is geschilderd in de Nassaukleuren blauw en goud. Bovenop het orgel houden twee leeuwen en een engel samen het Bredase wapen vast.