Het makersduo Schippers&VanGucht
Het leuke is dat je bij ons op voorhand niet weet wat je gaat krijgen, het is altijd een verrassing
Momenten van verbinding
Je komt Schippers&VanGucht (@schippersenvangucht) vooral tegen op plekken waar je dat niet verwacht. Op een schoolplein, bij een bibliotheek of op de parkeerplaats voor het theater. Zelden ín het theater dus. Jellie: “Theater is best passief. Je ploft in je stoel en laat het op je afkomen. Bij ons stap je er middenin! En maak je er zelf onderdeel van uit, samen met de mensen om je heen. Je maakt iets mee met elkaar – en dat levert een connectie op.”
Die ontmoeting, hoe kortstondig ook, dáár is het het duo uiteindelijk om te doen. Myriam: “De grootste maatschappelijke problemen komen door een gebrek aan verbinding. Hierin maken we, zij het op hele kleine schaal, een verschil. We zoeken de haarvaatjes in de maatschappij op, waarin mensen elkaar weer terug kunnen vinden. In die momenten van verbinding schuilt het geluk.”
Radicale zachtheid
Jellie: “Ons werk is niet leeftijdsgebonden. De ervaring zou juist voor elke leeftijdsgroep hetzelfde moeten zijn. Er zit bijvoorbeeld ook geen gelaagdheid in. Grapjes die alleen volwassenen snappen, daar doen we niet aan. Wél is ieders beleving natuurlijk anders.”
Myriam: “We bouwen ons werk ook bewust meerstemmig op. Daar bedoelen we mee dat iedereen die eraan werkt dat vanuit de eigen interpretatie en intentie doet – en dat ook meegeeft. Wat we overigens wél steevast hopen te ontluiken, is hoop, moed en een radicale zachtheid. Dat je diezelfde middag langs een wildvreemde loopt en besluit gewoon even te glimlachen.”
Mooie gesprekken
Na afloop gaan Jellie en Myriam vaak in gesprek met hun publiek. Myriam: “Dan vragen we dus niet ‘waar ging het over’, maar ‘wat heb je meegemaakt?” Het levert mooie gesprekken op. Jellie: “In één van de installaties is een ruimte die wordt volgeblazen met mist. Een bezoeker raakte hierdoor een beetje uit balans. In de mist zocht hij naar houvast, vond iemands schouder en legde zijn hand erop. En zo stonden ze daar best een poosje, naast elkaar. Nadien vertelde degene die de hand op zijn schouder had gevoeld dat dit voor hem bijzonder was. Hij had die ochtend een slecht bericht gekregen en was daar erg verdrietig over. Dit moment van verbinding was troostend geweest.”
Myriam: “Dat je dat kunt betekenen, is prachtig. Natuurlijk zijn lang niet alle reacties zo emotioneel geladen. Van iemand anders kregen we bijvoorbeeld terug ‘Ik snapte het niet maar die mist was wel cool’. En dat is óók oké, juist zelfs. Zo puur moet het zijn.”
Inclusief produceren
Inclusie is sterk verweven met álles wat het duo doet en maakt. Jellie: “Je werk toegankelijk maken door er een gebarentolk voor te zetten of door een stoel weg te halen zodat er een rolstoel kan staan, dat is niet genoeg. Inclusief produceren betekent dat je inclusiviteit meeneemt in je concept, in de kern. We hebben geen gebarentolk, want de acteur is zelf doof. Snap je het verschil?”
Je werk toegankelijk maken door er een gebarentolk voor te zetten of door een stoel weg te halen zodat er een rolstoel kan staan, dat is niet genoeg
Overmoedig blijven
Als het over ‘later’ gaat, hopen Jellie en Myriam vooral dingen te blijven maken die op voorhand onmogelijk lijken. Myriam: “Ik hoop dat we altijd blijven voelen: wat we nu hebben bedacht, dat kán niet. En dat we het dan tóch gewoon gaan doen. Overmoedig blijven, en lol blijven maken. Dat wens ik ons toe.”
Jellie en Myriam werken inmiddels al 20 jaar samen. Onder bezielend oog van algemeen directeur Dorine Cremers en met een heleboel fijne, getalenteerde mensen om hen heen. “Mensen die we onderweg tegengekomen zijn, waarmee we een verbinding voelden en die vervolgens altijd zijn gebleven.” Hoewel het duo regelmatig in hun ‘atelier’ in Antwerpen te vinden is, bevindt de thuishaven van Schippers&VanGucht zich in Breda. “Deze stad heeft ons omarmd, zo voelen we dat echt.” Benieuwd waar je Schippers&VanGucht tegenkomt de komende tijd?